.jpg)
Itọnisọna Ni awọn ọdun aipẹ, awọn iroyin ati awọn idasile ti n ṣalaye pe Nigeria ti n yipada si ipo orilẹ-ede ẹgbẹ kan, nibiti ẹgbẹ oselu kan, All Progressives Congress (APC), n ṣe akoso awọn ipo oselu pataki julọ ni orilẹ-ede naa. Awọn alariwisi sọ pe idinku ninu ipa awọn ẹgbẹ alatako, pẹlu awọn iyipada ti awọn oselu lati awọn ẹgbẹ miiran si APC, n ṣe afihan eewu si ijọba tiwantiwa. Lati ọdọ Nigeria Political Prism, a n ṣe itupalẹ ipo oselu lọwọlọwọ pẹlu awọn data lori awọn gomina, awọn igbimọ, awọn aṣofin ile igbimọ aṣofin, ati awọn ile aṣofin ipinlẹ lati ṣe ayẹwo boya Nigeria n yipada si ipo ẹgbẹ kan gidi.
Itupalẹ Awọn GominaGẹgẹbi data ti o wa titi di Oṣu Kẹrin ọdun 2025, Nigeria ni awọn gomina 36 ni awọn ipinlẹ ati minisita kan ni Federal Capital Territory (FCT). Awọn gomina wọnyi pin kaakiri awọn ẹgbẹ oselu bii eyi ti o tẹle:
All Progressives Congress (APC): Awọn ipinlẹ 21
Peoples Democratic Party (PDP): Awọn ipinlẹ 12
All Progressives Grand Alliance (APGA): Ipinlẹ 1 (Anambra)
Labour Party (LP): Ipinlẹ 1 (Abia)
New Nigeria Peoples Party (NNPP): Ipinlẹ 1 (Kano)
Awọn data wọnyi fihan pe APC ṣe akoso 58% ti awọn gomina ni Nigeria, eyiti o jẹ idaniloju ipa wọn ni awọn ipinlẹ. Botilẹjẹpe PDP tun ni ipa pẹlu 33% ti awọn gomina, awọn ẹgbẹ miiran bii APGA, LP, ati NNPP ni ipa ti o kere pupọ, pẹlu ẹgbẹ kọọkan n ṣakoso ipinlẹ kan nikan. Eyi ṣe afihan agbara APC ni ipele ipinlẹ, ṣugbọn ko tii jẹ pe awọn ẹgbẹ miiran ti parẹ patapata.
Awọn Igbimọ (Senators)Ile-igbimọ Orilẹ-ede Nigeria ni awọn igbimọ 109, pẹlu awọn igbimọ mẹta lati ipinlẹ kọọkan ati igbimọ kan lati FCT. Lẹhin awọn idibo ọdun 2023, awọn ẹgbẹ oselu pin awọn igbimọ bii eyi ti o tẹle:
APC: Awọn igbimọ 59
PDP: Awọn igbimọ 37
Labour Party (LP): Awọn igbimọ 8
Social Democratic Party (SDP): Awọn igbimọ 2
Young Progressives Party (YPP): Awọn igbimọ 1
New Nigeria Peoples Party (NNPP): Awọn igbimọ 2
APC ṣe akoso 54% ti awọn igbimọ, eyiti o fun wọn ni agbara pataki ni ile-igbimọ. PDP, pẹlu 34%, tun jẹ ẹgbẹ alatako pataki, ṣugbọn awọn ẹgbẹ miiran bii LP, SDP, YPP, ati NNPP ni ipa ti o kere pupọ, pẹlu awọn igbimọ diẹ ti wọn jẹwọ. Eyi tun ṣe afihan agbara APC, ṣugbọn awọn ẹgbẹ alatako tun wa ni ile-igbimọ, eyiti o jẹ ki wọn le ṣe idiwọ fun awọn ilana APC nigba miiran.
Ile Aṣofin (House of Representatives)Ile Aṣofin ni awọn ọmọ ẹgbẹ 360, ti wọn dibo lati awọn agbegbe aṣofin oriṣiriṣi. Lẹhin idibo ọdun 2023, awọn ẹgbẹ oselu pin awọn ijoko bii eyi ti o tẹle:
APC: Awọn ijoko 212
PDP: Awọn ijoko 115
Labour Party (LP): Awọn ijoko 34
All Progressives Grand Alliance (APGA): Awọn ijoko 5
New Nigeria Peoples Party (NNPP): Awọn ijoko 4
African Democratic Congress (ADC): Awọn ijoko 2
Social Democratic Party (SDP): Awọn ijoko 2
Young Progressives Party (YPP): Awọn ijoko 2
APC ṣe akoso 59% ti awọn ijoko ni Ile Aṣofin, eyiti o fun wọn ni agbara nla lati ṣe agbekalẹ awọn ofin. PDP, pẹlu 32%, tun ni ipa, ṣugbọn awọn ẹgbẹ miiran bii LP, APGA, NNPP, ADC, SDP, ati YPP ni awọn ijoko diẹ, eyiti o jẹ ki ipa wọn kere si.
Awọn Ile Aṣofin Ipinlẹ (State Houses of Assembly)Awọn ile aṣofin ipinlẹ ni awọn ọmọ ẹgbẹ ti o wa laarin 24 si 40 fun ipinlẹ kọọkan, da lori iye eniyan. Data lori awọn ile aṣofin ipinlẹ ko wọpọ bi ti awọn ipele miiran, ṣugbọn awọn iroyin fihan pe APC ṣe akoso ọpọlọpọ awọn ijoko ni awọn ipinlẹ pupọ, pẹlu awọn ipinlẹ bii Lagos, Ogun, Kano, ati Kaduna. PDP tun ni agbara ni awọn ipinlẹ bii Delta, Rivers, ati Enugu, ṣugbọn awọn ẹgbẹ miiran bii LP ati APGA ni ipa ti o kere pupọ. Awọn iyipada ti awọn aṣofin ipinlẹ lati PDP si APC ti wa ni awọn iroyin, eyiti o tun ṣe afihan agbara APC ni ipele ipinlẹ.
Itupalẹ Gidi
Agbara APC: APC ni agbara pataki ni gbogbo awọn ipele ijọba – gomina, igbimọ, ile aṣofin, ati awọn ile aṣofin ipinlẹ. Pẹlu awọn gomina 21, awọn igbimọ 59, ati awọn aṣofin 212, wọn ni ipa ti o ga julọ ni ṣiṣe awọn ofin ati awọn eto imulo. Eyi jẹ afihan nipasẹ awọn iṣẹlẹ bii awọn idibo 2023, nibiti APC ti gba ọpọlọpọ awọn ijoko ni ile-igbimọ ati ile aṣofin.
Idinku Awọn Ẹgbẹ Alatako: PDP, botilẹjẹpe o jẹ ẹgbẹ alatako pataki, ti padanu ipa ni awọn ọdun aipẹ. Awọn ẹgbẹ miiran bii LP, APGA, ati NNPP ni ipa ti o kere pupọ, pẹlu awọn ijoko diẹ ni awọn ile-igbimọ ati ile aṣofin. Eyi jẹ ki APC ni anfani lati ṣe akoso awọn ipinnu pataki laisi idiwọ to lagbara.
Awọn Iyipada Ẹgbẹ: Awọn iroyin ti awọn oselu ti n yipada lati PDP ati awọn ẹgbẹ miiran si APC ti pọ si. Eyi, gẹgẹbi awọn iroyin lori X, jẹ ọkan ninu awọn idi ti awọn eniyan ro pe Nigeria n yipada si ipo ẹgbẹ kan. Awọn iyipada wọnyi le jẹ nitori awọn anfani oselu, awọn idaniloju, tabi idaniloju agbara APC.
Awọn Ipenija si Tiwantiwa: Ipo nibiti ẹgbẹ kan n ṣe akoso gbogbo awọn ipele ijọba le ja si idinku ninu idije oselu ati awọn ẹtọ tiwantiwa. Ti awọn ẹgbẹ alatako ko ba lagbara, awọn oludibo le ni awọn aṣayan ti o kere si, ati pe awọn eto imulo le ma ṣe afihan awọn iwulo ti gbogbo awujọ.
Idaniloju Nigeria Political PrismNigeria ko tii di orilẹ-ede ẹgbẹ kan patapata, nitori awọn ẹgbẹ bii PDP, LP, ati NNPP tun wa ni awọn ipo oselu, botilẹjẹpe pẹlu ipa ti o kere. APC, sibẹsibẹ, ni agbara ti o ga julọ ni awọn ipele ijọba, eyiti o le ja si ipo ti o sunmọ ẹgbẹ kan ti awọn ẹgbẹ alatako ko ba le tun gba agbara. Awọn iyipada ẹgbẹ ati idinku ninu ipa awọn ẹgbẹ alatako jẹ awọn ami ti o lewu fun ijọba tiwantiwa, ṣugbọn awọn idibo ti n bọ ati awọn igbiyanju awọn ẹgbẹ alatako le ṣe idiwọ fun eyi.
Awọn Igbiyanju Fun Iwọntunwọnsi
Idaniloju Awọn Oludibo: Awọn oludibo nilo lati mọ awọn ipa ti awọn ẹgbẹ oselu ati lati dibo fun awọn ti yoo ṣe aṣoju iwulo wọn, kii ṣe awọn ti wọn yipada ẹgbẹ nitori anfani.
Agbara Awọn Ẹgbẹ Alatako: PDP ati awọn ẹgbẹ miiran gbọdọ ṣiṣẹ lori awọn ilana lati tun gba awọn ijoko ati ipa wọn ni awọn idibo ọdun 2027.
Idaniloju Media: Awọn media gbọdọ ṣe ipa ni sisọ awọn iroyin ti ko ni ojuṣaaju ati fifun awọn ẹgbẹ alatako ni aye lati sọ awọn ero wọn.
IpariLati ọdọ Nigeria Political Prism, a gbagbọ pe Nigeria ko tii di orilẹ-ede ẹgbẹ kan, ṣugbọn awọn ami ti o fihan agbara APC ati idinku awọn ẹgbẹ alatako jẹ awọn ami ti o lewu. Awọn data lori awọn gomina, igbimọ, ile aṣofin, ati awọn ile aṣofin ipinlẹ fihan pe APC ni ipa pataki, ṣugbọn awọn ẹgbẹ miiran tun wa. Ijọba tiwantiwa Nigeria nilo idije oselu lati duro ni agbara, ati pe awọn oludibo, awọn ẹgbẹ oselu, ati awọn media gbọdọ ṣiṣẹ papọ lati rii daju pe orilẹ-ede naa ko yipada si ipo ẹgbẹ kan gidi.